آسیب‌ها و بیماری های ستون فقرات از پیچیده‌ترین بیماری‌هایی است که در پزشکی مشاهده می‌شود. یکی از دلایل رایج مشکلات ستون فقرات شیوه‌های نادرست نشستن در محل کار است.

علل شایع دردها و مشکلات ستون مهره ها

برای آنکه بدانیم کدام وضعیت و حالت هنگام کار و استراحت مناسب‌تر است باید علل دردهای ستون فقرات را بشناسیم. آسیب ستون مهره‌ها فقط به دلیل تصادفات و حوادث نیست، بلکه در اثر تکرار حرکات و حالت‌های نادرست در طی ماه‌ها و سال‌ها به تدریج این آسیب‌ها نمایان می‌شوند.

ستون فقرات شامل قسمت‌های زیر است:

• ستون فقرات گردنی
• ستون فقرات سینه‌ای
• ستون مهره‌های کمری

ستون فقرات گردنی

ستون فقرات گردنی از ۷ مهره تشکیل شده است. ستون فقرات گردنی در حالت طبیعی به راحتی به طرفین، بالا و پایین حرکت می‌کنند. در بخش گردنی ستون فقرات، دو مهره منحصر به فرد قرار دارد. مهره اطلس و مهر آکسیس. این مهره‌ها به طور خاص برای ایجاد توانایی چنین چرخشی سازگاری پیدا کرده‌اند.

ستون فقرات سینه‌ای

ستون فقرات سینه‌ای یا بخش میانی پشت، شامل ۱۲ مهره است و در زیر بخش گردنی ستون فقرات قرار دارند. دنده‌های شما در میانه پشت به این مهره‌ها متصل می‌شوند.

ستون مهره‌های کمری

ستون مهره‌های کمری یا بخش پایینی پشت، شامل پنج مهره (در اغلب موارد؛ در برخی موارد ممکن است مهره ششم هم در بخش کمری ستون فقرات وجود داشته باشد).

ستون فقرات کمری در زیر بخش سینه‌ای قرار دارد. بخش پایینی پشت مقدار زیادی از وزن بدن را تحمل می‌کند و به همین خاطر افراد به‌خصوص به کمردرد آسیب‌پذیر هستند.

برای تشخیص و درمان صحیح درد ستون فقرات و جلوگیری از آسیب‌های بعدی مهره ها لازم است در اسرع وقت به دکتر مغز و اعصاب مراجعه شود.

علت مشکلات ستون فقرات

علل شایع آسیب های ستون فقرات عبارتند از:

• عادت‌های نادرست شغلی
• عدم انعطاف‌پذیری کامل بدن
• عدم رعایت بهداشت ستون مهره‌ها
• زندگی پر تنش و اضطراب
• عادت نداشتن به ورزش بطور منظم
• افزایش وزن و عدم تناسب اندام

تقریبا تمامی دردهای ستون فقرات به یکی از موارد زیر بر می‌گردد:

• حفظ حالت های نادرست بدنی در حالت استراحت یا کار
• عدم آگاهی از بهداشت ستون مهره ها در کار های روز مره
• کار کردن به مدت طولانی بدون وقفه و استراحت و عادت های نادرست شغلی

حفظ حالت های نادرست بدنی در حالت استراحت یا کار

مطمئن باشید مشکلات و درد های ستون مهره ها مدت‌ها قبل از اولین کمر درد ناگهانی آغاز شده‌اند. گاهی ممکن است به تدریج درد کاهش یافته و از بین برود، اما مشکلاتی که برای مهره ها بوجود آمده‌اند، از بین نرفته اند.

مصرف دارو می‌تواند درد را کاهش دهد، اما عامل اصلی درد را از میان نمی برد. به دنبال پیدایش یک مشکل کوچک در ستون فقرات، تعادل میان بافت‌ها از بین می‌رود، یعنی بعضی بافت ها دچار ضعف و برخی دیگر سفت تر از حد معمول میشوند.

مشکلات ستون فقرات ممکن است ناشی از افزایش و کاهش گودی کمر باشد. وضعیت نشسته روبرو را در نظر بگیرید: شانه‌ها خمیده است، سر به سمت جلو آمده، گودی کمر از بین رفته است.

این فرد وقتی می ایستد به این حالت خواهد بود: شانه ها خمیده است، سر به جلو آمده، قوس پشتی برجسته شده و گودی کمر زیاد می‌شود و به دنبالش عضلات شکم ضعیف می‌شود. این وضعیت فشار زیادی را به مفاصل و رباط های ستون فقرات کمری وارد می‌کند.

همچنین وضعیت روبرو را در نظر بگیرید: قوس‌های طبیعی ستون مهره ها از بین رفته و پشت صاف شده است.

علت این وضعیت کار کردن به مدت طولانی در حالتی است که ستون مهره ها بیش از حد خم شده باشد. سر و شانه‌ها به طرف جلو می‌آید و گودی کمر از بین می‌رود.

پژوهش‌ها ثابت کرده‌اند هنگامی که سر ۵ الی ۷ سانتیمتر جلوتر از قاعده گردن قرار گیرد، فشاری معادل سه برابر فشار طبیعی بر گردن و مهره‌های پشتی وارد می‌شود و این فشار به عضلات و رباط‌های مهره‌های این ناحیه وارد می‌شود.

حفظ وضعیت درست ستون مهره ها به این معنی است که مهره ها در حالت بالانس قرار گیرند، یعنی قوس‌های طبیعی آن حفظ گردد. چنانچه این تعادل از بین برود، قسمتهایی از بدن مجبور می‌شوند فشاری را تحمل کنند که برای چنین فشاری آفریده نشده‌اند. در نتیجه به تدریج آسیب های جدی به مهره ها وارد می‌شود.

کار کردن به مدت طولانی بدون وقفه و استراحت و عادت های نادرست شغلی

نکاتی که در محل کار ممکن است منجر به آسیب به ستون فقرات شوند شامل موارد زیر است:

• از میز کار خود خیلی فاصله نگیرید.
• میز کار نباید زیاد پایین باشد، ضمن آنکه نباید از بدن شما زیاد فاصله داشته باشد.
• خود را روی میزکار رها نکنید.
• یک وضعیت را برای مدت طولانی حفظ نکنید، به ویژه میزی که برای قد شما کوتاه است.
• از صندلی‌هایی که پشتی برای تکیه دادن ندارند استفاده نکنید.
• هنگام کار با کامپیوتر اگر روی صندلی دورتر از میز خود لم بدهید مجبور هستید برای دیدن صفحه کامپیوتر گردن خود را به جلو خم کنید که به مهره‌های گردن فشار می آید.
• مراقب باشید برای مدت طولانی کاری را در بالای سرتان انجام ندهید، زیرا به ناچار گردن باید به عقب برگردد که فشار زیادی به آن وارد می‌شود.
• هرگز برای نگه داشتن گوشی تلفن از گردن خود (به حالت کج) استفاده نکنید.
• اگر از عینک هنگام مطالعه استفاده می‌کنید مراقب باشید سر و گردن خود را بیش از حد عادی به جلو نبرید.
• هنگام نگاه کردن به پشت، سر چرخاندن سر به تنهایی نادرست است، باید سعی کنید بالاتنه شما نیز بچرخد.
• از مکان‌های مرتفع پرش نکنید زیرا فشار بسیار زیادی به مهره‌های گردن و ستون فقرات وارد می‌شود.
• روی صندلی هرگز بدون آنکه سر محافظی (پشت گردنی) داشته باشید، نخوابید.

آسیب ستون فقرات

عدم آگاهی از بهداشت ستون مهره ها در کار های روز مره

عادات نادرست و نا آشنایی با حالتهای مناسب نه تنها در محیط کار ایجاد دشواری می‌کند، بلکه در منزل نیز می تواند پیامدهای مشابه‌ای داشته باشد.

در ادامه وضعیت‌هایی را بررسی می‌کنیم که هنگام فعالیت‌های روزمره موجب بهم خوردن تعادل ستون مهره‎ها می‌شوند. این وضعیت‌ها عبارتند از:

• هرگز هنگام بلند کردن بار، گردن و کمر خود را خم نکنید.
• هرگز بار را دورتر از خود قرار ندهید.
• جابجا کردن بار در حالتی که پاها ثابت است و تنه چرخش دارد نادرست است.
• هنگام خوابیدن روی شکم بهتر است زیر سر خود بالش نگذارید.
• استفاده از بالشهای بسیار سفت که گردن در آن فرو نمیرود، نادرست است.